"Przed rozpadem Jugosławii widziałem w Sarajewie symboliczne odciski stóp Gawriły Principa, młodego serbskiego nacjonalisty, który w 1914 roku zabił austriackiego arcyksięcia Franza Ferdynanda i swoim czynem wywołał stulecie wojen. Zostały one starannie zachowane na chodniku, ponieważ dla wielu Princip nadal jest bohaterem. Powiedziałem kiedyś, że w XX wieku wszyscy przegrali: Franz Josef, Wilhelm II I Mikołaj II, Hitler, Mussolini i Stalin, Churchill, Roosevelt i De Gaulle, a nawet, niestety, Mahatma Gandhi i Sacharow. Jedynym zwycięzcą był Gawriło Princip, ponieważ przetrwałą jego mentalność, a nawet zdecydowanie się wzmocniła. To może brzmi jak retoryczny ozdobnik, ale są chwile, kiedy obawiam się, że taka jest niestety prawda."
Tomas Venclova - "Magnetyczna północ"
2
